9 Nisan 2018

VITASPIRIT boğazda yalı kazası AIS KAYITLARI ANALİZİ

ile editör

Gemi 7-Nisan-2018 15:25LMT civarı Hidiv Kasrı önlerine 11-12kn civarı hız ortalaması ile gelmiş, Kanlıca burnu fenerine [Fl (2) R 10S 8M] yaklaştığında dönüş manevrasına başlamış.
Tam Kanlıca VTS istasyonu önünden geçtiği sırada akıntıya rağmen hızı 2-3kn kadar düşüyor, yavaşlamaya başlıyor, bu civarlarda ana makine arızası ve blackout durumunun başladığı düşünülebilir.

Gemi bu noktadan sonra tüm kontrolünü kaybettiği için dümeni iskeleye basılı olarak varolan hızının sağladığı atalet ve akıntı ile 7,5kn hızla, rotasını değiştiremeden 2. köprü altında çok az daha güneyde bulunan yalıya bodoslama çarpıyor. (15:33)

Bu noktada AIS koordinatları ile kullandığımız haritalar (google, openmap, microsoft) arasında yaklaşık 1 gomina (185m) kadar bir fark var, AIS’e göre gemi sanki kıyıya ulaşmamış gibi görünüyor, ama devam eden seyir izinin kesintiye uğradığı, yön değiştirdiği nokta tam yalıya çaptığı nokta.

Gemi bu noktadan sonra kısa bir süre yanında romörkörler varken (çapma anından hemen sonra (15:39) KURTARMA-3 romörkörü olay yerine varmıştı.) akıntı ile güneye doğru bir miktar sürükleniyor, sonrasında diğer romörkerlerin de gelmesi ile kontrollü şekilde daha geniş bir alan sağlayan A.Hisarı önlerine ilerliyorlar.

Burada normal yedekleme işlemlerinden çok daha uzun süren (2 saat) bir operasyon var, basından okuduklarımıza göre gemi takıldığı bir deniz altı kablosundan kurtarılmış olduğunu öğreniyoruz. Fakat geminin yalıya çarpmış haldeki fotoğraflarında geminin durmak için demir at(a)madığı görülüyor, her iki demiri de loçasında duruyor. Diğer yandan VHF telsiz konuşmalarında kılavuz kaptanın gemi süvarisini acil demirlemeye ikna etmeye çalıştığı, başarılı olamadığı ama son anda “şu an 2 kilit demir atıyoruz” dediği de duyuluyor ama görüntüde atılmış bir demir yok.

Muhtemelen (bu konuda elde bilgi yok, tahmin yürütüyoruz) ırgatın elektrik kontrolü olmadan, emergency demir fundo işlemi yapılamadı, ya da yapıldı ama demir loçasından düşmedi, fakat ırgatın kastanyolası gevşetildiği için gemi yalıdan ayrılıp güneye doğru sürüklenmeye başladığında demir bu sefer istemedikleri halde kontrolsüz şekilde denize düştü ve bir miktar kaloma ile gemi sürüklenirken dibi taradı ve olay yerinden 2 gomina (370m) güneydeki Rumeli Hisarının önlerinden (doğu-batı) geçen kabloya takıldı.

Yaklaşık 2 saat süren çalışma sonrası gemi 18:000 civarında romörkörler eşliğinde Ahırkapı’ya doğru yedeklenmeye başlandı. Gemi halen Ahırkapı demir mevkinde bekletiliyor.

DÜZELTME: Yukarıdaki harita ve analizde geminin yalıya çarptığı noktada “AIS sinyalleri ile harita arasındaki fark” olarak yorumladığımız boşluğun geminin baş bodoslaması ile kıç kasara üstünde monte edilmiş AIS anteni arasındaki mesafe olduğunu fark ettik. Kayıtlardan sonrada bakarken gemi boyunu dikkate almadığımız için verdiğiniz bu hatalı bilgi için özür dileriz.
Aşağıdaki örnekte gemi boyna göre AIS anteninin pozisyonu ve sinyallerin bu noktayı referans verdiği görülebilir.