|
Sistemi kullanan gemiler (ve deniz
trafiğini düzenleyen VTS (Vessel Traffic Services) istasyonları)
bu sistem üzerinden çevrelerindeki gemiler hakkında adı, çağrı
kodları, koordinatları, rotası, hızı, gemi boyutları, gidecekleri liman
ve tahmini varış zamanları gibi oldukça detaylı bilgileri kendi AIS
ekranları üzerinde görebilirler. AIS gemilerde kullanılan Radar
sistemlerine göre daha kısa mesafeyi kapsar ama çok daha detaylı
bilgi verir.
WAIS
(W-AIS / Warship-AIS) Nedir?
Harp Gemileri Otomatik Tanımlama Sistemi
- WAIS, (Warship Automatic Identification System), AIS sisteminin
savaş gemilerine uyarlanmış halidir. Kullanım alanı savaş
gemileri ve denizaltıları dışında Sahil Güvenlik ve Deniz Polisini de
kapsayabilir.
Özel bir şifreleme sistemi ve normal AIS sisteminden daha detaylı
bilgi içermesi gibi özellikleri vardır. Özel bir yazılımın çalıştığı
bilgisayara bağlantılı çalışan WAIS sistemi IMO ECDIS, NATO WECDIS ve
US Navy ECDIS askeri standartlarının normal AIS transponderlerine
uygulanmış halidir.
A-Class
ile B-Class AIS 'in farkları nedir?
İki çeşit AIS transponder cihazı vardır.
Class-A denilen model SOLAS kapsamına giren uluslararası
denizlerde sefere çıkan ticari gemilere takılır ve çok daha detaylı
bilgiler içerir. Class-B tipi cihaz ise bu kapsamın dışında kalan
fakat AIS takması mecburi 15mt'den büyük tüm ticari gemiler, 15mt'den
büyük balıkçı tekneleri, boyuna bakılmaksızın tehlikeli yük taşına tüm
gemiler, römorkör, kılavuz ve acenta tekneleri, arama kurtarma tekneleri
ve 12 kişiden fazla yolcu taşına tüm ticari teknelere takılır. Her
iki cihazın teknik özellikleri birbirinden farklılıklar gösterir.
Türkiye'de Denizcilik Müsteşarlığı tarafından konuyla ilgili "Klas-B
CS" adında bir standart oluşturulmuş ve Türkiye şartlarına uygun
Class-B AIS Transponderleri bu tebliğ kapsamında uygulamaya sokulmuştur.
Aşağıda uygulamanın hangi tür gemileri kapsadığı ve Klas-B CS
cihazının hangi özelliklerde olmasına dair müsteşarlık
tebliğini bulabilirsiniz;
OTOMATİK TANIMLAMA SİSTEMİ (AIS) KLAS-B CS CİHAZININ GEMİLERE
DONATILMASINA VE ÖZELLİKLERİNE DAİR TEBLİĞ
Kapsama
alanı ne kadar?
AIS Cihazları VHF deniz telsiz
frekansları üzerinden çalıştığından kapsama alanı VHF telsiz
sinyallerinin yayılma imkanları ile sınırlıdır. Class-A tipi bir AIS
transponder 12.5W çıkış gücü ile yaklaşık 15-20NM (Deniz Mili -
25-35km) mesafede çalışırken Class-B tipi bir cihaz 2W'lık
çıkış gücü ile daha az mesafede (5-10NM 10-18km) etkili
olabilir.
Bu açıdan harita üzerindeki her nokta AIS alıcıları açısından kapsama
alanı içinde olamayabilir. Bir bölgede gemi görmüyorsanız bu orada gemi
olmadığı anlamına gelmez. İlgili gemiler kapsama alanına girdiğinde
yeniden görünür hale gelirler.
Fakat tecrübe ile sabittir ki zaman zaman bazı hava şartlarında VHF
telsiz sinyalleri 60-70NM (110-130km) mesafeye kadar gidebilir, bu
durumda normalde kapsama alanında olmayan bölgelerde gemiler geçici
olarak bu hava şartları devam ettiği sürece görülür hale gelebilir.
Gemilerde kullanılan omnidirectional
(çok yönlü) AIS antenleri nedeni ile kapsama alanı daha kısa olmakla
beraber kara istasyonlarında directional (yönlü) antenler
kullanılarak belli yönlerde çok daha uzak mesafelerden AIS sinyalleri
alınmaktadır.
Örneğin, KOCAELI - İzmit Körfezi'nde çalışan 540 nolu amatör AIS
istasyonu bu şekilde yüksek kazançlı Moxon tipi VHF anten
kullanmaktadır ve Darıca hatta Adalar bölgesine kadar
(~30-40NM) tüm İzmit Körfezini kapsama alanında tutmaktadır.
Gemiler sürekli yayın yapıyor mu?
AIS yayını geminin o anki durumuna
göre farklı aralıklarla yapılır.
Geminin değişken bilgileri (hızı, rotası, zaman vb.)
sabit duran bir gemide 3 dakikada bir yayınlanmasına karşın
hareket halindeki gemiler hızlarıyla doğru orantılı 2-10 saniye arasında
sıklıkla sinyal gönderirler. Geri kalan Sabit bilgiler (çağrı
kodu, gemi boyutları, tahmini varış zamanı vb.) 6 dakikada bir
yayınlanır.
Kullanım
amaçları nedir?
AIS Cihazlarının kullanılmasındaki temel
amaç VHF telsiz sisteminin kapsama alanında yakın bölgeler içinde
deniz trafiğinin daha iyi takip edilebilmesi, iç denizlerde ve
boğazlarda trafiğin güvenli şekilde yönetilmesini sağlanması ve
sistemi kullanan gemilerin yakın çevrelerindeki deniz trafiğinden çok
daha detaylı şekilde haberdar olmalarının sağlanmasıdır.
Ayrıca arama kurtarma çalışmalarına destek sağlaması, açık
denizde avcılık yapan balıkçı teknelerin kontrolü, avlanmaya
kapalı bölgelere giriş çıkışın kontrolü ve denizlerdeki kaçakçılık ve
yasadışı göç gibi konuları kontrol altına alınması gibi avantajları
vardır.
Tabi bizim gibi amatör deniz
tutkunları veya gemiler ile iş yapan acentalar, firmalar gibi
ilgililerinin canlı olarak gemileri takip edebilmelerini sağladığını da
unutmamak gerekir.
Korsanların kullanması gibi sakıncalı yanları yok mu?
Asıl amacı güvenlik ve denetim
olan bu sistemin kötü amaçlarla kullanılması tabiki mümkündür. Ama
düşündüğümüzde ekmek bıçağı ile cinayet işlenebildiği, nükleer
teknolojinin hem sağlık hem silah sektöründe kullanılması gibi
benzeri pek çok konu vardır. Bu bir teknolojidir ve insanlığın
kullanımına sunulmuştur. Bunun iyi yada kötü amaçlarla kullanılması
insanların kendilerine bağlıdır.
Google Earth, Web kameraları,
dinleme cihazları, 3G telefonlar gibi pek çok teknolojinin kullanıldığı
günümüzde bu tip hizmetlerin kötü amaçlı kullanılacağını düşünmek ve
bunlara karşı çıkmak paranoyadan öte birşey değildir.. Ayrıca emin
olun ki korsanların elinde bizimkilerden çok daha gelişmiş teknolojiler
vardır, bizim basit bir web sitemize kaldıklarını sanmıyorum!.. ;-)
|
5.1"
LCD ekranlı kontrol paneli ve VHF/GPS antenlerinden meydana
geliyor.
Denizcilik Müsteşarlığının
tebliğine uygun olarak ÖTV'siz yakıt takip sistemi ve kontaksız akıllı
kart okuyucu özelliklerini üzerinde barındırıyor.
SERENITY 212TR
Klass-B CS
ANELeSİSTEM
tarafından üretilen Klas-B CS standartlarındaki transponder tarafından
üretiliyor. Cihaz üzerine entegre 7" renkli LCD ekranı, sesli ışıklı
uyarı sistemi, ÖTV'siz yakıt takip ve kontaksız akıllı kart okuyucusu ve
SD/MMC kart girişi bulunan cihaz 2W/12.5W çıkış güçlerine sahip bir
verici ve 2 alıcıya sahiptir.
i-AIS-TB CS
Klas-B CS
i-Marine Deniz
Teknolojileri tarafından üretilen cihaz Denizcilik Müsteşarlığı'nın
yayınladığı Klass-B CS tebliğine uygun bir cihaz. Acil durum (SAR)
düğmelerini kendi üzerinde taşıyan transponder'a kontaksız akıllı kart
okuma ünitesi ve 7"-12" ve 15" seçeneklerinde sunulan LCD ekranlar
bağlanabiliyor. Kıyı istasyonları tarafından kontrol edilebilen adaptif
2W/12.5W çıkış güçlerine sahip cihazın DSC (Kanal 70) desteği var.
CLASS-A STANDARLARINDAKİ
YABANCI AIS TRANSPONDERLERİNE ÖRNEKLER
Nauticast
Class A (SOLAS) AIS Transponder
Uluslarası denizlerde SOLAS standartlarında ve Nauticast UAIS
özelliklerini barındıran komple bir A Klas AIS alıcı-vericidir. Basit
kullanımı, kompakt gövdesi, detaylı grafik ekranı ve dahili tuş takımı
ile öne çıkan bir cihaz.
ProTec
Class A (SOLAS) AIS Transponder
IMO SOLAS standartlarında üretilmiş, deniz şartlarına dayanıklı,
masaüstü telsiz cihazı tipinde bir AIS alıcı-vericidir. Kendi üzerinde
grafik ekranı olmamasına rağmen kolay kullanımlı bir tuş takımına sahip
cihaz her türlü ekrana bağlantı kurabiliyor.
Bende AIS istasyonu kurmak istiyorum, zor mudur?
Amatör olarak karada bir AIS
istasyonu kurmak çok zor olmasada konu hakkında (telsiz, elektronik
vb.) biraz tecrübe sahibi olmanızı gerektirir. Temel olarak iki
yöntem vardır;
- AIS Receiver kullanmak: En pratik yöntemdir, en
kaliteli sonuçlar alınır, kurmak ve işletmek kolaydır.
Fakat AIS receiver'ların fiyatları 300€ 'lardan başlar ve Türkiyede
bulmak biraz zordur.
- VHF Marin Telsiz Kullanmak: Eğer bir VHF deniz
telsiziniz varsa bunun ses çıkışını bilgisayara bağlayarak (ses
çıkışı yoksa discriminator denilen bağlantıyı yaparak)
bilgisayarınızda AISMon veya ShipPlotter gibi yazılımlar
kullanarak çevrenizdeki AIS sinyallerini bilgisayarınızdan takip
edebilir isterseniz aynı zamanda bunu internet üzerinden tüm dünyada
(bizim buradan yaptığımız gibi) paylaşabilirsiniz.. Fakat
telsizinizi modifiye ederek yaptığınız bu yöntem diğerine göre daha
düşük sinyal kalitesi, daha küçük bir kapsama alanı
verecektir. Ayrıca bu kullanım sırasında telsizinizin bu işe ayrılmış
olması ve onu kullanamıyor olmanız da cabası.
Her iki yöntemde de bulunduğunuz yerin denize yakın, uygun bir
noktada olması ve olabildiğince yüksek bir noktaya VHF marin tipi bir
anteni monte etmeniz gerektiğini de eklemek lazım.
Yasal durumu nedir?
İşte zurnanın zırt dediği yere
geldik! ;-)
Tüm dünyada amatör olarak AIS sinyallerini takip etmek, gemileri
izlemek, bu bilgileri diğer amatör meraklıları ile paylaşmak serbest
iken ne yazıkki ülkemizde ilgili yönetmelikler gereği karada AIS
cihazı çalıştırmak, bu bilgileri izlemek ve paylaşmak YASAKTIR!..
(Bakınız: 7. Bölüm, Madde-23, 6-7. Fıkraları -
GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ SİSTEMLERİNİN KURULMASINA VE İŞLETİLMESİNE
İLİŞKİN YÖNETMELİK)
Yasakcı zihniyet ile yapılmış ve
herkese açık olan AIS bilgilerini tek bir kurumun tekeline sokan bu
yönetmeliğin değiştirilmesi ve amatör deniz tutkunlarına AIS
bilgilerini izlemenin önünün açılması için gerekli başvurularımız
Denizcilik Müsteşarlığı'na iletilmiştir.
Bu açıdan
Gemitrafik.com olarak bu yasal zemin değişinceye
kadar Türkiye'den AIS bilgilerinin izlenmesi ve yayımlanmasına
yönelik hiçbir faaliyette BULUNMUYORUZ. Sitemizde yayımlanan tüm
bilgiler YURTDIŞINDAN GELMEKTEDİR. Hiçbir bilgi yerli kaynaklı
değildir. İlgili kaynaklara bu bilgilerin nereden ve nasıl
geldiğini bilmiyoruz. Bu açıdan sitemizden de görebildiğiniz
bu bilgilerin yasal SORUMLULUĞU BİZE AİT DEĞİLDİR.
VTS
Nedir?
Deniz Aracı Trafik Servisleri (Vessel
Traffic Services) iç denizlerde veya boğazlarda deniz trafiğinin
güvenli şekilde yönetilmesini sağlayan sistemlerdir. Hava trafik
kontrolörlüğünün denizde olan çeşididir. VTS sistemleri radar, kapalı
devre kamera görüntüleri, AIS sinyalleri ve VHF deniz telsiz
sistemlerinin tamamını kullanarak belirli bölgelerdeki deniz
trafiğinin güvenli ve düzenli şekilde işlemesini sağlar.
Türkiye'de VTS hizmeti Ulaştırma
Bakanlığı - Denizcilik Müsteşarlığı - Kıyı Emniyeti Denel Müdürlüğü
tarafından İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizinde
verilmektedir. İzmit körfezi için kurulma çalışmaları devam
etmektedir. (Bknz:
Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri)
|
|