EPIRB ve SART Nedir?
EPIRB – Emercency Position Indicating Radio Beacon (Acil Durum Lokasyon Belirten Radyo Vericisi ) cihazı adından da anlaşılacağı üzere geminin terk edilmesini gerektirecek (batma, yangın vb..) acil bir durumla kaşılaşıldığında duruma göre elle devreye alınarak (veya genelde suya düşünce otomatik olarak) devreye giren, denizde yüzen, ışıklı görsel uyarı (flash) veren ve 406MHz / 121.5MHz frekanslarından acil durum sinyalleri yayınlayarak uydu ve kara istasyonları tarafından tespit edilmeyi sağlayan bir cihazdır.
Tüm dünyadaki EPIRB acil durum sinyalleri SARSAT (Fransa-Kanada) ve COSPAT (Rusya) uydu sistemleri ile takip edilir ve bir sinyal alındığında 2-5km hassasiyetle yeri tespit eder ve ilgili (en yakın) acil durum arama kurtarma (SAR) birimlerine iletir. EPIRB cihazları monte edildikleri teknenin tüm bilgilerini (adı, çağrı kodu, bayrağı vb.) içerir, böylece en hızlı ve uygun arama kurtarma çalışması gecikilmeden başlatılabilir.
Cihazın en az 48 saat çalışabilecek şekilde batarya sistemi vardır.
SART – Search and Rescue Transponder (Arama ve Kurtarma Alıcı-Vericisi) Acil durumda olan geminin çevresindeki gemilerin radarlarına iz bırakıcı bir sinyal yayınlayan aktif radar yansıtıcısı (reflektörü) dır. Böylece acil durumdaki gemiye gelen yardım gemileri yeri kolayca tespit edebilirler. Cihaz acil durumda gemiyi terk ederken can kurtarma salına (veya kişilerin yanına) alınır ve elle çalıştırılır. Cihaz çalıştığında bekleme konumunda durur, ancak yakında radar sinyalleri sorunun yaşandığı noktaya ulaşan bir gemi varsa bu geminin radar ekranında görünecek özel işaretler üretir. Yakında bir gemi yoksa cihaz çalışmaz.
Bir gemiden birden fazla SART cihazı varsa hepsi aynı anda çalıştırılmaz, sıra ile devreye alınırlar. SART cihazları 96 saat bekleme (standby) + 1 saat yayın yapacak sürece batarya kapasitesi içerir. Yayın süresi arttıkça bekleme süresi de düşer.
EPIRB ve SART birbirleri ile kombine çalışan, birbirlerine tamamlayan acil durum cihazlarıdır. İlk başta EPIRB acil durum sinyalini uydular üzerinden arama kurtarma ekiplerine ulaştırır, SART ise bu sinyaller üzerine bölgeye gelen arama kurtarma ekiplerinin olay yerini kolayca bulmalarına yardımcı olur.